Orkide Bakımı
Orkide, en güzel çiçek türlerinden biridir. Phalaenopsis olarak da bilinen, ülkemizde en sık yetiştirilen orkide çiçeğinin pek çok türü bulunmaktadır. Endonezya ve Filipin’de sıklıkla görülen orkide çiçeği, bu iklime sahip yerlerde doğal ortamda yetişmektedir. Oldukça zarif bir çiçek olan orkidenin, bakımın da titizlik istediğini belirtmek isteriz.
Sizler de orkideyi seviyor ancak bakımını nasıl yapacağınızı bilmiyorsanız, doğru yerdesiniz. Orkide bakımı ile ilgili detaylara hakim olarak, çiçeği dilediğiniz gibi yetiştirebilirsiniz.
Orkide bakımı hakkında her şeyi öğrendiniz. Sıra yetiştirdiğiniz orkideleri Instagram hesabınızda paylaşmakta! Paylaştığınız görsellerin daha fazla beğeni alması için Instagram beğeni satın al sayfamızı hemen şimdi ziyaret edin!
Orkide Bakımında Bitkinin Konumu
Orkide bitkisinin ısı düzeyi düşüktür. Bunun için orkide çiçeğini doğrudan güneş ışığı alan yere koymamanız gerekmektedir. Direkt olarak güneş ışığına maruz kalan orkide çiçeğinin yaprakları yanacak ve kuruyacaktır. Orkidenin sağlıklı olup olmadığını, yapraklarına bakarak da kolaylıkla anlayabilirsiniz.
Çimen yeşilinden daha koyu bir renkte olan yaprakların, fazla güneş ışığı aldığını söylemek mümkündür. Orkidenin mutlaka aydınlık ve direkt olarak güneş ışığı almayan bir yerde durması gerekmektedir. Bunun yanı sıra orkide çiçeğini, havalandırmanın veya bir kalorifer peteğinin üzerine koymanız da önerilmemektedir.
Orkide Bakımı İçin İdeal Sıcaklık
Her çiçeğin sağlıklı bir şekilde yetişmesi için ideal sıcaklıkta bulunması gerekmektedir. Orkideler de özellikle sıcaklık konusunda en hassas çiçek türlerinden biridir. Fazla sıcaklık sevmeyen orkide çiçeğini, yazın direkt güneş ışığından uzak tutmanız önerilir.
Tül perdeden gelen güneş ışınları, onun yeterli sıcaklık almasını sağlayacaktır. Orkide çiçekleri için ideal sıcaklık, 17 ile 22 derecedir. Kış mevsiminde ise; hem ılık hem de aydınlık bir yerde bulunması gerekmektedir.
Havalandırma Orkide Bakımında Önemli!
Orkide çiçekleri için en önemli konulardan biri de havalandırmadır. Aşırı kuru, sıcak veya havasız olan ortamlar, orkide için uygun değildir. Özellikle kış mevsiminde, bulunduğu ortamın havalandırmasına ayrıca dikkat edilmesi gerekmektedir.
Soğuk yerde kalması önerilmez. Bunun için orkideleri kışın, pencere önlerinden uzak tutmanızda yarar olacaktır. Ayrıca orkideye, direkt olarak rüzgarın gelmemesine de dikkat etmelisiniz.
Orkideler İçin Nem, Nem ve Nem!
Sağlıklı bir orkide yetiştirmek için nem konusunun ne kadar önemli olduğunu bilmelisiniz. Orkide çiçek türü, nemi çok seven bir bitki çeşididir. Yaz mevsiminde orkidelerin yapraklarının ve çiçeklerinin kurumaması ve solmaması için nemli kalmasına özen göstermelisiniz. Özellikle sıcak havalarda su püskürterek, yapraklarının nemlenmesini sağlayabilirsiniz.
Orkideler yeterli neme sahip olmazsa, çiçek açmayabilirler. Bunun için çiçeğin kurumasına ve nemsiz kalmasına izin vermemelisiniz. Orkideleri çok sıcak havalarda, haftada bir kez banyo yaptırabilirsiniz. Bu sayede kaybettikleri nemi geri kazanabilirler. Dilerseniz çiçeği çakıllı tepsi üzerinde de bekleyebilirsiniz. Bu sayede bitkinin hem sıcak kalmasını, hem de nem dengesini korumasını sağlayabilirsiniz.
Orkide Nasıl Sulanmalıdır?
Orkideyi sularken, aşırı su vermemeye özen göstermelisiniz. Orkideler her ne kadar nemi ve suyu seviyor olsa da aşırı sulamak çiçeğin çürümesine neden olabilir. Her zaman nemli kalmaktan hoşlandıkları için sulamadığınız zamanlarda yapraklarına su püskürtebilirsiniz. Orkide çiçeğini sularken her iki sulama arasındaki sürede, hafif kurumasına dikkat etmelisiniz. Bu sayede daha sağlıklı bir orkide yetiştirebilirsiniz.
Su Spreyi İle Püskürtmeli Orkide Sulama
Orkide sulamak için tercih edebileceğiniz en pratik yöntem, su spreyi kullanmaktır. Su spreyi ile çiçeğinizi daha hızlı ve pratik bir şekilde sulayabilirsiniz. Sprey ile su püskürtme yönteminde, suyun direkt olarak çiçeğe gelmemesine dikkat etmelisiniz. Toprak ve yaprak kısımlarına eşit olacak şekilde su püskürtme işlemini yapmalısınız.
Daldırma Yöntemi İle Orkide Sulama
Orkide sulamak için daldırma yöntemini de kullanabilirsiniz. Orkideyi saksısından alarak, nazik hareketler ile su dolu bir ovanın içerisine daldırıp, çıkartabilirsiniz. Yapacağınız bu yöntem, orkidenin ihtiyacı olan su oranını anında karşılamasını sağlayacaktır.
Daldırma yöntemi ile orkide sulama işlemini tamamladıktan sonra, suyun süzülmesi için bir kenarda bekletebilirsiniz. Ardından orkideyi saksısına tekrar yerleştirebilir ve sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlayabilirsiniz.
Daldırma yöntemi ile orkide sulama tekniğini, pek çok çiçek türü için kullanabilirsiniz. Bu yöntemde çiçeği saksısından ayırırken, zarar görmeyecek şekilde çıkartılmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca daldırma işleminin ardından, fazla suyun süzülmesi de gerekmektedir.
Daldırma işlemi sırasında kovanın içindeki suyun, orkidenin köklerine kadar ulaşmış olduğundan emin olmalısınız. Daldırma ile orkide sulama işleminde dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:
- Daldırma yöntemi için mutlaka kireçsiz su kullanmanız gerekmektedir. Suyun içindeki kireç, orkideye zarar verecektir. Kirecin dibe çökmesi için, kovanın içindeki suyu birkaç saat bekletmeniz işe yarayacaktır.
- Püskürtme ve daldırma yöntemi ile orkide sulamak için tercih edeceğiniz zaman dilimi çok önemlidir. Orkideyi sabahları sulamanız önerilmektedir. Çünkü orkidenin gün ışığı ile kendiliğinden kuruması gerekir. Orkideyi akşam suladığınızda, kurumak için yeterli gün ışığından yararlanamayacaktır.
Çok Özendim Ama Orkidemin Çiçeklerine Ne Oldu?
Orkidenizi sağlıklı bir şekilde yetiştirmek için çok dikkatli davranmış olabilirsiniz. Ancak bazı dönemler, orkidenin hasta olduğuna şahit olabilirsiniz. Orkideler sağlıklı şekilde yetiştirildiği zaman, göz kamaştıran çiçeklerini açarlar. Ancak bazı dönemler çiçeklenmesi durabilmektedir. Orkidenin çiçeklenme dönemi bittiği zaman, çiçek kendiliğinden dinlenme dönemine geçiş yapmaktadır.
Yaklaşık olarak altı ile dokuz ay süren bir dinlenme dönemine geçiş yapabilir. Bu süre, orkidenin türüne göre farklılık göstermektedir. Kaliteli bir bakım ile orkidenin tekrar canlanmasını ve çiçek açmasını sağlayabilirsiniz. Orkidede şu belirtiler var ise; mutlaka gerekli müdahaleleri yapmalısınız:
- Hava köklerinin dışarı çıkması
- Hava köklerinin kahverengini alması
- Ölü köklerin oluşması
Yukarıdaki belirtiler ile karşılaştığınızda, çiçeğiniz ile ilgili büyük bir problemin olduğunu anlayabilirsiniz. Öncelikli olarak, orkidedeki sararmış olan yaprakları ve çiçek sağlarını bitki makası ile kesmelisiniz. Bunları önceden ayıklamanız, çiçeğin sağlıklı olan bölgelerinin hastalanmamasını sağlayacaktır.
Çiçeğiniz için gerekli bakımı yaptıktan sonra, yeni çiçek tomurcuklarının oluşması için 6 ile 8 hafta kadar beklemeniz gerekmektedir. Orkidenin yeniden çiçeklenmesi için ise; 5 aylık bir süreye ihtiyacınız olacaktır. Orkidenin yeniden uzaması ve sağlıklı bir şekilde tekrar çiçek açması için sararan sapları düzenli olarak budamalısınız. Sararmış olan sapın, en az 2,5 cm altından budama işlemi yapmanız gerekmektedir.
Orkidenin Özellikleri
Orkideye iyi bakıldığı zaman, uzun yıllar sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlayabilirsiniz. Sağlıklı orkideler, güzelliği ve kendine has kokusu ile dikkat çekmektedir. İyi bakılan bir orkidede çok fazla çiçek açabilir. Ancak orkide bakımına dikkat edilmesi gerekmektedir.
Oldukça narin ve hassas bir çiçek türü olduğu için, kendine özgü bakım periyotları bulunmaktadır. Orkidenin özelliklerini bildiğinizde ona ne kadar hassas davranmanız gerektiğini de anlayabilirsiniz. Orkidenin özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
- Orkidelerin dünya genelinde, 880 cinsi olduğu bilinmektedir. Ayrıca orkidelerin 22.000’den fazla türünü olduğu da bilinir. Genellikle tropik bölgelerde yetişen bir bitki türüdür.
- Ağırlıklı olarak mavi, beyaz ve eflatun renkli çiçek açarlar. Ancak çok renkli çiçek açan çeşitleri de bulunmaktadır.
- Ülkemizde yetiştirilen orkide cinsi, Phalaenopsis orkide türüdür. Ülkemizdeki orkidelerin en dikkat çeken özelliği, kısa gövdesidir. Ayrıca geniş ve yayvan yapıdaki yaprakları da yine kök bölgesini kapatmaktadır.
- Orkideler iyi bakıldığı zaman, yıl içerisinde en fazla 2 kez çiçek açabilirler. 12 haftaya kadar da çiçeklerini sergilemeye devam ederler. Orkidenin sağlıklı ve bakımlı olması sonucu, çiçeklenmenin 3 ile 4 hafta kadar görülebildiği de bilinmektedir.
Orkide Bakımı Nasıl Yapılır?
Narin ve zarifliği ile bilinen orkide çiçeğinin bakımı çok önemlidir. Orkide bakımında dikkat etmeniz gereken en önemli konuları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Orkide, fazla güneş istemeyen bir çiçek türüdür. Bunun için ışık alan ancak direkt güneş ışığı görmeyen bir alanda bulunması gerekmektedir. Karanlık, loş ve güneş görmeyen yerleri de sevmez.
- Orkide çiçekler, tropikal bölgelerde yetişmektedir. Bunun için ideal sıcaklıkta büyümesi gerekmektedir. Orkidenin bulunduğu odanın, en az 18 derece olması gerekmektedir.
- Orkidelerin sağlıklı yetişmesi için dikkat edilmesi gereken en önemli detaylardan biri de nem dengesidir. Nemli kalmayı seven orkidelerin, nem oranını düzenli olarak kontrol etmelisiniz. Çiçeği sulamadığınız dönemlerde bile yapraklarını ve köklerini mutlaka nemlendirmelisiniz.
- Orkidelerin daha uzun süre ve sağlıklı bir şekilde yetişebilmesi için sulama konusunda dikkatli olunması gerekmektedir. Aşırı su vermeniz, orkidenin köklerini çürütecek ve çiçeğe zarar verecektir. Haftada bir veya iki kez sulanması yeterli görülmektedir.
- Orkide çiçeğinin toprağı mutlaka özel olmalıdır. Yumuşak topraklarda yetişen bir çiçek türü olduğu için her toprakta istediğiniz verimi alamayabilirsiniz. Orkidenin toprağının mutlaka torf ve lifler ile zenginleştirilmesi gerekmektedir. Çiçeğin saksısını değiştireceğiniz zaman toprağını da değiştirebilirsiniz.
- Orkidenin çiçeklenmesini hızlandırmak ve teşvik etmek için belirli aralıklar ile kökünü gübreleyebilirsiniz. Orkidenin toprağı, diğer süs bitkilerinden farklıdır. Bunun için çeşitli bitki besinleri ve gübreleri ile daha sağlıklı büyümesini sağlayabilirsiniz. Orkideye ayda bir kez sıvı gübre verilmesi önerilmektedir.
- Orkidelerin sadece uç kısımları değil, kökleri de yeterli ışığa ihtiyaç duymaktadır. Bunun için tercih edeceğiniz saksının, ışık geçirebilen ve şeffaf bir yapıda olması gerekmektedir.
Orkide Budaması
Orkidelerin çiçeklenme dönemi başladıktan sonra, 3 ile 4 ay kadar çiçeklerini korumaya devam ederler. Ancak çiçeklerin dökülmesinden sonra sap kısımları sağlıklı olmayı sürdürür. Orkidenizin sağlıklı olup olmadığını, sap kısmının yeşil renginden anlayabilirsiniz.
Sap kısmında kuruma başladıysa, budama işlemine başlayabilirsiniz. Kahverengiye dönen sapı bitki makası ile keserek, bitkiden sağlıklı bir şekilde ayırabilirsiniz. Eğer orkidenin sap kısmı yeşil iken budama işlemi yapacak iseniz, yeni bir orkide yetiştirmek için bu yeşil sağ kısmını kullanabilirsiniz.
Phalaenopsis Orkideler Nasıl Çoğaltılır?
Orkideleri çoğaltmak için farklı pek çok yöntemi deneyebilirsiniz. Orkide çoğaltmak için en çok tercih edilen 3 yöntemi sizlerle paylaşmak isteriz.
Çelikle Orkide Çoğaltma
Çelikle orkide çoğaltma, en yaygın olarak kullanılan yöntemlerden biridir. Üretilmek istenen orkideden alınan ve çelik ismi verilen gövde, çoğaltmada kullanılır. Bu gövde, yaprak veya kök parçası kullanılarak yeni bir dikim işlemi yapılmaktadır.
Çelikle orkide çoğaltma yöntemini kullanabilmeniz için yetiştirdiğiniz orkidenin yeterince gelişmiş olmasına dikkat etmelisiniz. Orkidenin farklı yerlerden sürgün vermiş olması, yeterince yetişmiş olduğunun göstergesidir. Çelikle orkide çoğaltma için şu adımları izleyebilirsiniz:
- Orkidenin çiçekleri döküldükten sonra, yeşil yapraklı sap kısmını tutun. Sapı alt kısımdan yukarı doğru olacak şekilde, 3 boğumun hemen 1 veya 2 cm üzerinden kesin. Kestiğiniz makasın, steril ve keskin olmasına dikkat etmelisiniz.
- Kesmiş olduğunuz sap kısmının yerine, tarçın ve bahçe sülfürü tozu sürebilirsiniz. Yapacağınız bu işlem, sapın çürümesinin önüne geçecektir.
- Sap kısmının altındaki yaprakları mutlaka kontrol etmelisiniz. Sararmaya başlayan herhangi bir yaprak varsa hemen kesmelisiniz. Sararan yapraklar, budama yaptığınız sap kısmına da zarar verecektir.
- Budama yaptığınız orkideyi mutlaka aydınlık ancak gölge bir yerde muhafaza etmelisiniz. Eğer budama sonrası çiçek direkt olarak güneş ışığı alırsa, bu bölümde yavru oluşumu meydana gelmemektedir.
- Bitki kısa sürede çiçek açmak için filizlenecektir. Çiçek sap kısmında fide oluşumu meydana geldiğinde, orkideyi tekrar eski yerine alabilirsiniz.
- Sap kısmında oluşmuş olan fideyi büyüdüğü zaman yine sapın birkaç santim altından ve üstünden olacak şekilde kesebilirsiniz. Yavru fideyi, vakit kaybetmeden yeni ve ayrı bir saksıya dikebilirsiniz.
Ayırma Yöntemi İle Orkide Çoğaltma
Orkide çoğaltmak için uygulayabileceğiniz bir diğer yöntem de ayırma tekniğidir. Ayırma yöntemi sayesinde orkideyi, pratik ve sağlıklı bir şekilde çoğaltabilirsiniz.
Phalaenopsis orkide türü genellikle çok seyrek olacak şekilde, kök kısmından yavru vermektedir. Eğer yavru yeteri kadar köklenir ve en az iki yapraklı şeklinde olursa, çoğaltmak için ayırabilirsiniz. Ayırma yöntemi ile orkide çoğaltmak için şu adımları izleyebilirsiniz:
- Öncelikli olarak orkidenin kök kısmına zarar gelmemesi için, saksısından ayırmanız gerekmektedir. Toprak kısmından biraz arındırdıktan sonra, yavruları dikkatli bir şekilde alabilirsiniz.
- Almış olduğunuz yavruları, yeni bir saksıya ekebilirsiniz. Bitkinin kendine gelene kadar sağlıklı bir şekilde büyümesi için, bir çubuk ile desteklenmesini sağlayabilirsiniz.
Ayırma yöntemi ile orkide çoğaltmak için en doğru zamanı beklemeniz gerekmektedir. Aktif olarak büyüme döneminde iken yavru verdikleri için bu dönemi yakından takip etmelisiniz.
Çiçek açtıktan hemen sonra, orkidenin kök sürgünü verme dönemi başlayacaktır. Bu kök sürgünleri, yeni yeşil yaprak oluşumlarını da beraberinde getirecektir. Orkideniz yeterince büyümüş yani yetişmiş ise; yavruları ayırarak, çiçeğinizi sağlıklı bir şekilde çoğaltabilirsiniz.
Keikiden Orkide Çoğaltma
Orkide çoğaltma için yine en popüler yöntemlerden biri de keikiden çoğaltmadır. Keiki, orkidenin uç kısmında meydana gelen bebek orkidelere verilen isimdir. Keikiler ana gövdeye bağlı olacak şekilde oluşurlar. Bunları dikkatli bir şekilde orkideden ayırarak, çiçeğinizi çoğaltabilirsiniz. Keikiden orkide çoğaltma için şu adımları izlemeniz yeterli olacaktır:
Keikiden orkide çoğaltma yönteminin başarılı sonuçlanması için, yavru orkidelerin yeterince olgunlaşmasını beklemeniz gerekmektedir. Bebek orkideleri, yeterince büyüdükleri zaman alabilirsiniz.
Orkideden alınacak olan keiki yani bebek orkidelerin, en az 2 yeşil yaprağının ve kökünün bulunması gerekmektedir. Ayrıca kökün de en az 3 cm boyutunda olmasına dikkat edilmelidir.
Keikileri çiçekten ayırmadan, en az 24 saat öncesinden, orkideyi sulamanız gerekmektedir. Bu sulama, köklerin beslenmesi açısından çok önemlidir.
Steril bir bıçak veya bitki makası ile bebek orkideleri ayırmalısınız. Ardından orkide bitkisi için özel olan toprağa ekebilirsiniz. Ektiğiniz keikileri bir çubuk ile sabitledikten sonra, ilk suyunu verebilirsiniz.
Evde Orkide Bakımı Nasıl Yapılır?
Evde orkide bakımı sırasında öncelikli olarak, çiçeği koyacağınız yere dikkat etmelisiniz. Orkidenin mutlaka aydınlık bir yerde durması gerekmektedir. Ancak koyduğunuz yere direkt olarak güneş ışığının gelmemesine de dikkat etmelisiniz. Mevsime uygun şekilde konumlandırabilirsiniz.
Orkide çiçeği genel olarak, bol suya ve neme ihtiyaç duymaktadır. Ancak her iki sulama günü arasında, çiçeğin kuruması da gerekmektedir. Orkidenin yapısına göre değişmekle birlikte, çiçeğin 4 ile 7 günde bir sulanması yeterli olacaktır. Ancak orkidenin toprağına dokunarak, suya ihtiyacı olup olmadığını anlayabilirsiniz.
Orkideyi Coşturmak İçin Ne Yapmam Gerekiyor?
Orkideyi coşturmak için herkesin uygulamış olduğu çeşitli yöntemlerden bahsedebiliriz. Ancak orkideyi coşturmak için bilinen en etkili yöntem, vazelin sürmektir. Orkidenin gövde ve yaprak kısımlarına yeteri kadar vazelin sürerek, çiçeğin coşmasını sağlayabilirsiniz.
Vazelin içeriği gereği, bitkinin beslenmesini ve daha kısa sürede çiçek açmasını sağlayacaktır. Vazelini iç kısma sürerken, çok ince bir tabaka şeklinde sürmeye özen göstermelisiniz.
Orkide En Çok Neyi Sever?
Orkideler, sıcak ortamı seven bitkiler olarak bilinse de ışığa karşı daha yatkın oldukları söyleyebilir. Işığı seven orkideler, aydınlık ortamlarda daha sağlıklı bir şekilde yetişmektedir.
Işığı direkt olarak alması tavsiye edilmemektedir. Bunun için evde, güneş ışığını doğrudan görmeyeceği bir yere koymanız gerekmektedir. Özellikle orkideyi pencere önüne koyacak iseniz; güneşliği mutlaka kullanmalısınız.
Orkideye Kaç Günde Bir Su Verilir?
Orkidenin sağlıklı bir şekilde yetişmesi için suyunu yeteri kadar ve düzenli olarak vermeniz gerekmektedir. Aşırı ve sık aralıklar ile orkideye su vermeniz, bitkinin çürümesine neden olacaktır.
Orkidenin yetiştiği yerdeki iklime göre, istediği su oranı da farklılık göstermektedir. Ancak haftada bir kez olmak üzere, düzenli olarak su verilmesi idealdir. Orkideye mutlaka oda sıcaklığında dinlenmiş ve kireçsiz su verilmesi önerilmektedir.
